Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2020

Στη σκιά των αιώνων με τον Γιάννη Αραματανίδη από τα Κομνηνά Εορδαίας (της Παρθένας Τσοκτουρίδου)

 


(Πολιτιστική παρουσίαση στις πολιτιστικές εκδηλώσεις «ΚΟΜΝΗΝΙΩΤΙΚΑ 2002» 
(Κυριακή, 23/6/2002, ώρα 21.00΄μ.μ.),
ενός προγράμματος που περιελάμβανε τα χρόνια της Ρωμιοσύνης στον Πόντο. 
Έγινε αναφορά στον μεγάλο μουσικό της Ποντιακής μας μούσας Γιάννη Αραματανίδη 
και του απονεμήθηκε Τιμητική)
Παρουσίαση- Κείμενα : Παρθένα Τσοκτουρίδου 
Αγγείο : Γιάννης Αραματανίδης 
Τραγούδι : Κώστας Θεοδοσιάδης

«….Τραγουδούμε με πάθος σήμερα όλοι οι Πόντιοι κρατώντας με τον τρόπο αυτό ζωντανές τις αναμνήσεις των εθνικών συμφορών και περιπετειών και διατηρώντας τις αναμνήσεις του εθνικού μεγαλείου του παρελθόντος. Αυτά τα τραγούδια που ακούτε σήμερα όλοι σας, για τις χαρές και τους καημούς των προγόνων και το ξεριζωμό άκουγε κι ένα πολύ μικρό παιδί στην ηλικία 7-8 χρόνων θαρρώ, μπορεί και πιο λίγο, ο μικρός τότε Γιάννης Αραματανίδης. 
 
Έβλεπε να χορεύουν τον πυρρίχιο άντρες μεσήλικοι και αποθαύμαζε το μεγαλείο του χορού και την αντρειοσύνη τους. Κι ήταν μικρό παιδί και του έγιναν τούτα ψυχικά βιώματα. Επηρέασαν τα σκιρτήματα της καρδιάς του και τους στοχασμούς του νου. Τον σαγήνευε η Ποντιακή μούσα, τον συγκινούσε, τον ενέπνεε. Είχε ατσάλινη θέληση και παθολογική αγάπη για τις μούσες. 
 
Η επιμονή και υπομονή του τότε εκείνου παιδιού δεν είχε όρια. Το μόνο που γνώριζε ήταν ότι καταγόταν από τα Πούτουλα Τραπεζούντας, κάπου εκεί κοντά στην Άγουρσα και τη Λαραχανή. Η ιστορική του τροχιά στο Ποντιακό στοιχείο γράφτηκε στην παιδική του ηλικία, 7-8 χρόνων, όταν είχε πρωτοπαίξει φλογέρα, με την οποία αργότερα συνόδευε και τα θεατρικά σκετς στο σχολείο του. Κατάφερε ν’ αποκαλύψει τι κρύβεται κάτω από τις νότες της μούσας με τρόπο συγκλονιστικό δοκιμάζοντας μια φοβερή ψυχική δόνηση κι ερευνώντας όλα τα μηνύματα ομορφιάς που προσφέρει η πνευματική δροσιά του Ποντιακού Ελληνισμού.
 
 Στα 13 χρόνια του επιτέλους τα κατάφερε κι έπαιξε αγγείο. Πως έγινε αυτό; με παρότρυνση του πατέρα του Χρήστου, ο οποίος είχε πολλά μεράκια για εκείνον και του έφερε ένα βράδυ στο σπίτι τον Γιώργο Σαχπαζαρίδη. Εκείνη τη βραδιά δεν θα την ξεχάσει ποτέ. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή του. Από πάντα παρατηρούσε πως έπαιζε το αγγείο ο Σαχπαζαρίδης κι έμπαινε όλο και πιο πολύ στο νόημα. Εκείνη τη βραδιά, λοιπόν, ο πατέρας του κι ο Σαχπαζαρίδης τον προκάλεσαν να παίξει αγγείο. Ο Γιάννης τα κατάφερε. Έδειξε ότι είχε ικανότητες και δυνατότητες τρανές. 
 
Ο πατέρας του την επόμενη ακριβώς ημέρα του είπε να πάει στον Σαχπαζαρίδη να μάθει να παίζει αγγείο. Εκείνος πήγε, αλλά όχι για να μάθει. Πήγε και πήρε ένα φτιαγμένο αγγείο και ξεκίνησε μόνος του αυτοδίδακτα να παίζει. Σήμερα εξομολογείται ότι ποτέ δεν μετάνιωσε που έμαθε να παίζει. Θυμάται σήμερα ανάγλυφα και με συγκίνηση εκείνες τις στιγμές. Ξεφυλλίζει εκείνα τα χρόνια με συγκίνηση και παίζει για κείνη χαρά που ένιωθε μέσα του ακούγοντας τον αχό του αγγείου του για τον μόχτο τόσων χρόνων… 
 
Κι ήταν μόλις ένα μικρό παιδί τότε. Αυτό όμως δεν τον εμπόδιζε σε τίποτα να παίζει μετέπειτα σε γάμους, μουχαπέτια και γιορτές. Όταν έβρισκε μερακλήδες, δε χαλούσε ούτε χαλάει χατίρια κι αν άκουγε και κανένα σκοπό, τον έπαιζε με προθυμία από παθολογική αγάπη για τις Ποντιακές μούσες. Αχ, αυτές οι αναμνήσεις που τον συνοδεύουν παντού και πάντα!... Αυτές που γίνονται και σήμερα παράγοντες για συγκίνηση για ένα τέτοιο άξιο βλαστάρι του τόπου μας που μπορεί να εμπνεύσει τους πάντες με τους σκοπούς του και το μεγαλείο του!... 
 
Τι να πρωτοθυμηθεί!... Το 1980 πρωτοεμφανίζεται στο εξωτερικό με την Εύξεινο Λέσχη Πτολ/δας, συγκεκριμένα στην Αμερική, όπου και περιοδεύει μαζί τους σε διάφορες πόλεις με τα Ποντιακά χορευτικά. Όσο για τον πρώτο του δίσκο… Ήταν τότε, το 1984, μαζί με τον Γιώργο Αμαραντίδη, που τον πρωτοέβγαλαν και μάλιστα πραγματοποίησαν μαζί ένα σήριαλ στην ΕΤ2, γύρω στα 6 επεισόδια, με τίτλο: «ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΧΡΕΟΣ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ», όπου μαζί με τη Λιζέτα Νικολάου, τον Νίκο Ζουρνατσίδη και Ποντιακά χορευτικά έδωσαν όλο τον εαυτό στην Ελληνική επικαιρότητα. 
 
Την ίδια χρονιά από το Υπουργείο Πολιτισμού, που τότε καθήκοντα διατελούσε η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη, στην Αθήνα, η οποία τότε ήταν Πολτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και εκπροσώπησε την Ελλάδα μέσα σε 12 κράτη με τους Πρωθυπουργούς τους. Το 1986 κάνει δεύτερο δίσκο με τον Μιχάλη Καλιοντζίδη και τη Γενοβέφα Μιχαηλίδου. 
 
Η ΕΤ2 τον καλεί για εκπομπή, στην οποία σημειώνει άριστη επιτυχία. Το 1988, τρίτος δίσκος με τον Γιώργο Αμαραντίδη. Παίζει επίσης σε Φεστιβάλ στο Λονδίνο εκπροσωπώντας τον Ποντιακό Ελληνισμό. Η δράση του συνεχίζεται εκείνη τη χρονιά στον Καναδά, Τορόντο, Μόντρεαλ, όπου είχε Ποντακό Συνέδριο και πήγε με την Ομοσπονδία των Ποντιακών Σωματείων Ελλάδας. Συνεχίζει στην Αυστραλία με τον Γιώργο Αμαραντίδη, καλεσμένος από την Ποντιακή Εστία. 
 
Κατά το 1990-95 Καθηγητής του Πανεπιστημίου – Θράκης τον βρήκε προσωπικά και κατέγραψε τη μουσική του. Το ίδιο έκανε κι ένας Σκωτσέζος συνάδελφος, με το ίδιο όργανο, ο οποίος πήγε στο μαγαζί «ΞΕΝΗΤΕΑ», όπου τραγουδούσε και κατέγραψε τη μουσική του. 
 
Το 1993 ένας Αυστραλός είδε το εξώφυλλο από ένα δίσκο του και αντέγραψε το αγγείο του, το οποίο κατασκεύασε ο ίδιος, έμαθε να παίζει την Ποντιακή μουσική και ήρθε στα Κομνηνά να τον βρει. Ο Γιάννης Αραματανίδης δίνει τα φώτα της Ποντιακής μουσικής παντού κι εμπνέει και ξένους καλλιτέχνες να τον μιμηθούν. 
 
Το 1995 πηγαίνει στην Ολλανδία, στο Άμστερνταμ, με τον Μιχάλη Καλιοντζίδη και τη Γενοβέφα Μιχαηλίδου, όπου και δίνουν συναυλίες και παίζει αγγείο στο Κρατικό Κανάλι της Ολλανδίας. Το 1997 βρίσκεται στο Βερολίνο σε Ποντιακό Φεστιβάλ με τον Μιχάλη Καλιοντζίδη και τον Αλέξη Παρχαρίδη. 
 
Το 1999, τέταρτος δίσκος με τον Κώστα Θεοδοσιάδη. Εκτός αυτού, έπαιξε αγγείο και φλογέρα στο Ηρώδειο, σε μια παράσταση που τραγούδησε μαζί του η Σοφία Παπάζογλου. Αμέτρητες φορές πήγε στο Μόναχο, στη Φρανκφούρτη, στη Στουτκάρδη. 
 
Το 2001, πέμπτος δίσκος με τον Γιώργο Αμαραντίδη και έκτος δίσκος με το ζεύγος Χρήστο και Μελίνα Ραμπίδη. Σήμερα ετοιμάζει και έβδομο δίσκο με τον μεγάλο και άξιο Πόντιο τραγουδιστή μας Κώστα Θεοδοσιάδη, ο οποίος και τιμάει σήμερα την εκδήλωση μας και τον ευχαριστούμε θερμά για την τιμή που μας κάνει… 
 
Πολλά παιδιά υπήρξαν οπαδοί του Γιάννη Αραματανίδη στη φλογέρα και ξεκίνησαν να παίζουν τη δική του φλογέρα. Μέσα σ’ αυτούς κι ο γιος του ο Χρήστος, η μεγάλη του αδυναμία, γιατί είχε το όνομα του πατέρα του, τον οποίο και υπεραγαπούσε. Πολλοί καλλιτέχνες ζήτησαν να συνεργαστούν μαζί του κι αν δεν το έκανε, ήταν επειδή υπήρξε οπαδός της Ποντιακής παράδοσης. 
 
Στις Πολιτιστικές εκδηλώσεις συμμετείχε πάντα αφιλοκερδώς. Αγαπάει το χωριό του. Πονάει τον Σύλλογο. Αγαπάει τη νεολαία και δεν της χαλάει χατίρια. Συνιστά σ’ όλους τους νέους να συνεχίσουν την παράδοση για να μη χαθούν οι ρίζες μας. Συνεχίζει και σήμερα με το ίδιο μεράκι αλλάζοντας 20 αγγεία ως τώρα. 
 
Δηλώνει ότι φίλος του υπήρξε ο Νίκος Ταρατσόγλης, ο οποίος τον ακολουθούσε στα μουχαπέτια. 
 
Ο Πολιτιστικός Ποντιακός Σύλλογος Κομνηνών τιμάει σήμερα τον Γιάννη Αραματανίδη για όλη την προσφορά του στην Ποντιακή παράδοση, την οποία διέσωσε σε όλο τον κόσμο κι ευχόμαστε να υπάρξουν πολλοί μιμητές στο μέλλον για τη διάδοση του Ποντιακού μας πολιτισμού».

Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2020

Ο αρχαίος ελληνισμός στο Νεμρούντ Νταγ στους παράξενους θρόνους υπεράνω του Ευφράτη (της Παρθένας Τσοκτουρίδου)


Όχι μακριά από την Καππαδοκία της Τουρκίας και τα σύνορα της Συρίας, ενδιαφέρουσα περιοχή, παρά τις όχθες του λαμπυρίζοντα Ευφράτη, ανάγεται στον αρχαίο ελληνισμό, το Νεμρούντ Νταγ, το οποίο ήταν ένα από τα πολυσύχναστα σταυροδρόμια της ιστορίας. Από εκεί πέρασαν οι Μύριοι του Ξενοφώντα, ο Άγιος Παύλος και οι φανατικοί Σταυροφόροι του 11ου αιώνα.

Με τη μορφή απολιθωμένων θεών και βασιλέων που παρακολουθούν επί αιώνες με τα νεκρά τους βλέμματα τον ποταμό, οι φρουροί του τάφου του βασιλιά Αντιόχου της Κομαγηνής, του τελευταίου εκπρόσωπου του δύοντος ελληνικού πολιτισμού της Ασίας, αποτελούν τον «τεχνητό Όλυμπο» για το καταφύγιο των Ολύμπιων θεών, όπως, του Δία, του Απόλλωνα, του Ηρακλή κ.α.

Ανάμεσα στ' αγάλματα τους, ο Αντίοχος τοποθέτησε τ' αγάλματα των προγόνων του, ηρώων και συμπολεμιστών του, από τη μορφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου έως κι εκείνες των Πτολεμαίων ή Σελευκιδών, σ' ένα τεράστιο μνημείο, το τελευταίο επιβλητικό δείγμα της Ελληνικής επικράτειας στην Ανατολή.

Επίσης, αγάλματα αετών και λεόντων της δυναστείας των Μακεδόνων και των Σελευκιδών ανασύρθηκαν από το έδαφος σε αρχαιολογικές ανασκαφές, όπως το «Ωροσκόπιο του Λέοντος», στο οποίο παριστάνονται διακοσμημένα αστέρια, ημισέληνος και άλλα αστρονομικά σύμβολα. Σε επιγραφές, επεξηγούνται ότι τρία από τ' αστέρια παριστάνουν τους πλανήτες Δία, Άρη και Ερμή. Η διάταξη των υπόλοιπων αστεριών θυμίζει το σχήμα του αστερισμού του Λέοντος.

Το μαυσωλείο του Αντίοχου αποδεικνύει ότι οι Σελευκίδες παρέμειναν πιστοί στην πολιτική του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος προσπαθούσε να συγκεράσει τις Ελληνικές και τις ντόπιες παραδόσεις των λαών που είχε κατακτήσει.

Εκτός από τις μορφές του Ελληνικού πάνθεου στην ανατολική εξέδρα του μνημείου αποκαλύφθηκε προτομή του βασιλιά Δαρείου του Μεγάλου, που συμπεριλήφθηκε στην πινακοθήκη αυτή των θεοποιημένων προγόνων του Έλληνα βασιλιά της μακρινής αυτής βάρβαρης χώρας, ασφαλώς για να κολακευτεί το φυλετικό αίσθημα των ντόπιων.

Παράδειγμα του συγκερασμού αποτελεί η ανάγλυφη παράσταση του Αντίοχου, ο οποίος φέρει Περσική τιάρα ενώπιον του θεού Απόλλωνα-Μίθρα με φρυγικό σκούφο. Ο θεός κι ο βασιλιάς φορούν στο ανάγλυφο αυτό τα ίδια ενδύματα για να συμβολιστεί το ισόθεο του μονάρχου.