Ας παίξουμε την "κολοκυθιά"

 

«Η κολοκυθιά» είναι ένα παιχνίδι που παίζεται και από αγόρια και από κορίτσια (υπόψη ότι παίζεται και από μεγάλους) και δεν απαιτούνται πολλά πράγματα για να το παίξετε.

Χρειάζεται μόνο ετοιμότητα και γλωσσική ευχέρεια. Μπορούν να το παίξουν και όσοι δεν είναι λουσμένοι, ψυχικά προετοιμασμένοι, όσοι δεν κάνουν νηστεία, μεγάλες προσευχές και μετάνοιες. Τώρα, αν δεν έχετε αναμμένο το καντηλάκι, δεν πειράζει. Ούτε αν έχετε κάψει ή όχι το λιβανάκι.

Για να το παίξετε όμως, πρέπει να απέχετε από την εργασία σας και από τις δουλειές σας. Γιατί, πώς να το κάνουμε, θα παίξουμε. Και μάλιστα, θα παίξουμε την «κολοκυθιά»…

Λοιπόν, δεν παίζουμε το παιχνίδι αυτό με συγκεκριμένο αριθμό ατόμων (εξάλλου το γνωρίζετε αυτό οι μεγάλοι και στην προσωπική σας ζωή, γιατί κάποιοι το παίζετε στον περίγυρό σας στην πραγματικότητα και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία).

Αλλά, πώς να το κάνουμε, βρε αδερφέ, πέντε άτομα χρειάζονται οπωσδήποτε, όπως και να ‘χει το θέμα για να έχει και «σασπένς». Εμείς ας βάλουμε δώδεκα άτομα.

Όποιος το έχει παίξει πολλές φορές το παιχνίδι αυτό, σημαίνει ότι το γνωρίζει καλά, άρα θα κάνει τη «μάνα».

Μετά αρχίζει η αρίθμηση. Η «μάνα» παίρνει τον αριθμό «1» και οι υπόλοιποι παίκτες τους αριθμούς «2», «3» κλπ.

 

Αρχίζει λοιπόν η «μάνα» το παιχνίδι λέγοντας:

Έχω μια κολοκυθιά

Πλάι πλάι στη μηλιά

Κάνει (πέντε) κολοκύθια

Στρογγυλά μα την αλήθεια

Θα τα δώσει ο παππούς

Μπουναμά της αλεπούς

Δυο να δέσει στην ουρά της

Κι άλλα τόσα στην ποδιά της.

Αντιδράει αμέσως ο  παίκτης που είπε η «μάνα» και  έχει τον αριθμό π.χ. (5) και λέει:

-Γιατί να κάνει πέντε;

-Αμ, πόσα θέλεις να κάνει; ρωτάει η «μάνα».

-Να κάνει τέσσερα.

-Γιατί να κάνει τέσσερα; ρωτάει ο παίκτης με τον αριθμό (4).

-Αμ, πόσα θέλεις να κάνει; ρωτάει ο παίκτης με τον αριθμό (5).

-Να κάνει δώδεκα.

-Γιατί να κάνει δώδεκα;

-Αμ, πόσα θες να κάνει; ρωτάει ο παίκτης με τον αριθμό (4).

-Να κάνει τρία.

Κι έτσι, που λέτε, το παιχνίδι συνεχίζεται με γρήγορο ρυθμό και διάφορα νούμερα στην τύχη. Ναι, αλλά, αν κάποιος παίκτης μπερδευτεί και δεν απαντήσει σωστά ή γρήγορα, τι γίνεται;

Λυπάμαι, αλλά χάνει. Και η «μάνα» τον τιμωρεί. Πώς τον τιμωρεί; Τον βάζει να κάνει υποχρεωτικά τη φωνή του γαϊδάρου (αγκουουου….), του βοδιού (μουουου….), του σκυλιού (γαββββ,γαβββ…), της γάτας (μιιιιάου…), της κότας (ακακακααα….) και άλλων ζώων και οι άλλοι γελούν.

Ε, και τι έγινε μ’ αυτό;….. Μα, διασκεδάζουν, ψυχαγωγούνται! Λίγο είναι αυτό;

Εκτός τούτου, το παιχνίδι επαναλαμβάνεται πολλές φορές και όλοι διασκεδάζουν δίχως το φόβο να πληρώσουν ΦΠΑ και ΕΝΦΙΑ. Λίγο το ‘χετε να διασκεδάζετε τζάμπα δίχως να δίνετε χρήματα στα τυχερά παιχνίδια και στα καζίνα; Ενώ έτσι, μ’ αυτό τον τρόπο (δηλ. παίζοντας την «κολοκυθιά»), διατηρείτε και την παραδοσιακή λαογραφία μας στα παιχνίδια και μάλιστα δίχως να λέτε ποιηματάκια θλιβερά της δυστυχίας και της απονιάς,  όπως ο Λαπαθιώτης Ναπολέων, που έγραφε για τα καημένα τα πουλάκια, τα εξής:

Τα πουλάκια τα καημένα

Τα πουλάκια τώρα, πέρα

Θα χαθούν, χωρίς ελπίδα-

Θα φανούν την άλλη μέρα….

 

(Μπρ….Τσουτσούριασα……)

 

Γενική εκτίμηση, σημειώσεις, ιδέες, συναισθήματα, τις λέτε στο τέλος του παιχνιδιού, για να βγάλετε μια δική σας κεντρική ιδέα και δικά σας, ολόδικά σας συμπεράσματα.

Από μέρους μου, καλή επιτυχία στο παίξιμο του παιχνιδιού της «κολοκυθιάς» και να είμαστε όλοι καλά, χαρούμενοι, γελαστοί κι ευτυχισμένοι.

Τα κενά δοχεία της μόρφωσης

 

Oλοένα και περισσότερο παρατηρούμε γύρω μας ανθρώπους που διατυμπανίζουν τη μόρφωσή τους και την πίστη τους στα θεία, παρουσιάζοντας τα ως δική τους ηθική και πολιτισμική ολοκλήρωση. Δείχνουν ή τουλάχιστον θέλουν να δείχνουν καλλιεργημένοι άνθρωποι με διευρυμένους πνευματικούς ορίζοντες και μ’ ανεβασμένα ενδιαφέροντα, για τα οποία κορδώνονται πως είναι υψηλών επιπέδων.

Δυστυχώς όμως, η πραγματικότητα δεν τους δικαιώνει ως προς τις κοινωνικές τους συμπεριφορές και συναναστροφές. Βλέπουμε ανθρώπους με πτυχία να κατέχουν πνευματικούς τίτλους, δίχως να διακρίνονται για την ηθικότητά τους. Εκτός αυτού, διαπιστώνουμε, συν το χρόνο, πως οι άνθρωποι αυτοί χυδαιολογούν, δίχως ευαισθησία απέναντι στα πραγματικά προβλήματα και στις ανθρώπινες ανησυχίες, στα οποία στέκονται αμέτοχοι και αδιάφοροι. Η υπεροψία τους, τους ξεκόβει από τον κοινωνικό περίγυρο τους, για τον οποίο υιοθετούν μια περιφρονητική και παθητική στάση.

Εμφανίζονται όμως ως απόστολοι της αρετής, σηκώνοντας τη σημαία της δικαιοσύνης στην κοινωνία που ζουν, αλλά το κάνουν ασυνείδητα, γιατί η εξύψωση των άλλων δεν χαίρει εκτίμησης και σεβασμού γι’ αυτούς. Καταπατούν επίσης κάθε ηθικό νόμο και ανθρώπινη αρχή, με κυνισμό, αναισθησία κι απανθρωπιά, που συνοδεύονται από άμετρο συμφέρον, το οποίο προκαλεί ανατριχίλα, μετά πτυέλων κι εμετικών διαθέσεων κι εμπνέει τον φόβο στον απλό άνθρωπο. 

Αυτοί οι άνθρωποι είναι οι λεγόμενοι «άνθρωποι της επιτυχίας», δίχως όμως ουσιαστική αξία στην κοινωνία, η οποία δεν τους αποδέχεται παρά μόνο τους φοβάται και γι’ αυτό το λόγο και σιωπά. Είναι οι δύσπιστοι και φιλύποπτοι άνθρωποι, που όταν φτάσουν στην κορυφή των επιδιώξεων τους, βγάζουν όλα τα απωθημένα τους, νιώθοντας έτσι δυνατοί, εφόσον εκδικούνται τους ανθρώπους για τις στερήσεις και τις πίκρες που οι ίδιοι πέρασαν στη ζωή τους και. τους φταίνε οι υπόλοιποι γύρω τους.

Πίσω απ’ τη μόρφωσή τους κρύβεται η ανηθικότητά τους, η οποία μάλιστα γίνεται πολλές φορές και σκληρά ανταγωνιστική με βαθμοθηρίες κι επακόλουθα.

Οι άνθρωποι αυτοί είναι μόνο ιδεολόγοι στα λόγια. Είναι οι ήρωες της θεωρίας που κατηγορούν και καταδικάζουν εκείνους που λένε πως τους αγαπούν. Και αγαπούν μόνο τους ισχυρούς του χρήματος και τους ιστάμενους σε υψηλά ανώτερα αξιώματα της κοινωνίας, απ’ τους οποίους ξεζουμίζουν συμφέροντα, παραμερίζοντας την αγνότητα, τον αυθορμητισμό και την απλότητα των άλλων ανθρώπων, που έχουν ουσιαστική αξία στην κοινωνία και στην ζωή.

Πρέπει κάποτε να καταλάβουν αυτοί οι άνθρωποι πως δεν είναι άνθρωποι της αξίας, επειδή είναι μορφωμένοι, αλλά της επιτυχίας κι ότι θα πρέπει να προσφέρουν περισσότερα και να λαβαίνουν λιγότερα. Η σύγχυση των ιδεών τους προκαλεί ηθική ναυτία και όσο πιο συγκεχυμένη είναι, τόσο πιο επιφανειακή, χωρίς βάθος και ουσία είναι η μόρφωσή τους.

Οι εντυπωσιακοί αυτοί εγγράμματοι άνθρωποι με τα ηχηρά ονόματα και τους τίτλους πρέπει επιτέλους να διδαχτούν από κάποιους αυτό το ρητό που έλεγαν με σοφία οι παλιότεροι: «Τα κενά δοχεία ηχούν περισσότερο» κι ότι τα απότομα ανεβάσματα φέρνουν και τις απότομες πτώσεις.

Λίγα λόγια για τον καλλιτέχνη θείο μου Στάθη Κοκκίδη - Παρουσίαση Λευκώματος σε video (της Παρθένας Τσοκτουρίδου)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ 

Ο θείος μου Στάθης Κοκκίδης, ετεροθαλής αδελφός της μητέρας μου Αλίκης, ανήκει σ΄ εκείνη τη γενιά των ανθρώπων που δεν είχαν γενέτειρα, μιας και γεννήθηκε στον δρόμο για την προσφυγιά εν μέσω διωγμών και αλληλοσπαραγμών. Τον πρωτογνώρισα σε ηλικία δύο χρόνων στο ταξίδι μου με τη μητέρα μου στην τότε Τσεχοσλοβακία. Κατόπιν τον συνάντησα στην Ελλάδα στην εφηβική μου ηλικία όταν εκείνος ήρθε για πάντα στην Ελλάδα μαζί με την Τσέχα σύζυγό του που πρωτοστατούσε πάντα στην γλυπτική τέχνη.

Ο Β΄ Εμφύλιος πόλεμος μετά βεβαιότητας, όπως παραδεχόταν κι ο ίδιος, χάραξε για πάντα τη ζωή του μέχρι τέλους. Μεγάλωσε στο Jesenik της Τσεχίας, αλλά ανατράφηκε ως Έλληνας, με έναν πατέρα Συγγραφέα- Θεατρολόγο και μία μάνα ηθοποιό μέχρι το τέλος της ζωής της.  Ένας Έλληνας που τη φράση «και του χρόνου στην πατρίδα» την έκανε ο ίδιος πραγματικότητα.

Το 1976, σε ηλικία 30 χρόνων, επέστρεψε στην Ελλάδα με τη λαχτάρα να γνωρίσει την πατρίδα του καλύτερα. Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη όταν τον είδα λόγω της αγάπης και της συμπάθειας που του είχα από μικρό παιδί και όχι μόνο σ’ εκείνον αλλά και στη γιαγιά μου και στον πατέρα του, τους οποίους δυστυχώς δεν αντάμωσα ξανά παρόλη την επιθυμία τους να επιστρέψουν στην Μητέρα Ελλάδα. Ακόμη θυμάμαι πως η γιαγιά μου Σοφία ήθελε να με κρατήσει εκεί στην σημερινή Τσεχία και να με μεγαλώσει η ίδια, κάτι που όταν μεγάλωσα, κατάλαβα πως το επιθυμούσα πολύ, αλλά δυστυχώς για μένα και ευτυχώς για τους γονείς μου δεν μπορούσε να γίνει πραγματικότητα.

Ο θείος μου Στάθης ήταν άνθρωπος των Τεχνών και των Γραμμάτων, πνεύμα ανήσυχο, αγωνιστικό κι ονειροπόλο, διακεκριμένος ζωγράφος στην Τσεχία, με πολλές εκθέσεις ζωγραφικής στο ενεργητικό του και όχι μόνο. Η αγάπη του για τη μουσική και το τραγούδι τον αντάμειψε με τη διάκρισή του σε Φεστιβάλ τραγουδιού στην Ostrava, όντας ακόμη έφηβος, όπου και του απονεμήθηκε το Α΄ Βραβείο, το οποίο ήταν μια φωτογραφική μηχανή υψηλής τεχνολογίας, κάτι που υπήρξε το σήμα κατατεθέν του για το υπόλοιπο της ζωής του. Πολλοί φίλοι του Κοζανίτες τον θυμούνται ακόμη με τη φωτογραφική του μηχανή να αποθανατίζει τοπία και αγωνιστικά γεγονότα με κίνδυνο της ζωής του, ειδικά όταν από to 2011 η αγωνιστικότητά  του υπήρξε καταλυτική στον Μέτωπο Αγώνα ενάντια στα Μεταλλεία σε Κρούσια και Πάικο. Παράλληλα ξεκίνησε τότε και την ενασχόλησή του με τον Πολιτιστικό Προοδευτικό Σύλλογο Γερακαριού του Νομού Κιλκίς.

Το 2012 πρωτοστάτησε για τη δημιουργία του Λαογραφικού Μουσείου Γερακαριού, το οποίο επισκέπτεται μέχρι σήμερα πολύ κόσμος απ’ όλη την Ελλάδα και όχι μόνο, ενώ το 2014 ξεκίνησε να διδάσκει δωρεάν μαθήματα ζωγραφικής και σκακιού στα παιδιά της περιοχής, συμβάλλοντας έτσι στις πρώτες πνευματικές τους αναζητήσεις. Επίσης, την ίδια χρονιά ξεκίνησε να συλλέγει, να φωτογραφίζει και να επεξεργάζεται στοιχεία που ήταν απαραίτητα για την πραγμάτωση ενός Λευκώματος για το Γερακαριό.

Το 2015 διαμόρφωσε, κατασκεύασε και ζωγράφισε ο ίδιος τα σκηνικά της ποντιακής θεατρικής παράστασης «Τη νύφες το κλέψιμον» που επιμελήθηκε ο ίδιος ο Σύλλογος Γερακαριού.

Το 2019 συγκέντρωσε όσες παλιές φωτογραφίες υπήρχαν καταχωνιασμένες στα σπίτια των κατοίκων, φωτογραφίες που αποθανατίζουν τη διαβίωσή τους, τις εκδηλώσεις, τις μνήμες τους και τις εξέθεσε στον χώρο του Πολιτιστικού Συλλόγου, μια έκθεση που υπάρχει έως και σήμερα, καθώς και στο Λεύκωμα που εκδόθηκε από τον Σύλλογο Γερακαριού.

Το 2020 δραστηριοποιήθηκε για να θέσει σε λειτουργία τον παραδοσιακό αργαλειό, που σήμερα χρησιμοποιείται από τις γυναίκες μέλη του Συλλόγου, έχοντας πάντα στο πλευρό του και βοήθεια μεγάλη από την αξιόλογη σύζυγό του Danai Bar, η οποία είναι εν τη ζωή και συνεχίζει ακόμη το έργο του με τους κατοίκους του χωριού, οι οποίοι στηρίζουν όλη την προσπάθειά της και της δείχνουν την πρέπουσα αγάπη και τον σεβασμό που της αξίζει πραγματικά.

Ο θείος μου Στάθης Κοκκίδης ταξίδεψε επίσης σε διάφορα μέρη της Ελλάδας για να συλλέξει πληροφορίες και να ενώσει τα κομμάτια μιας ξεχασμένης, περίπλοκης αλλά και συνάμα σπουδαίας τέχνης, της Υφαντουργικής και πάλι με τη βοήθεια και τη στήριξη της συζύγου του, στην οποία είχε μεγάλη αδυναμία και εμπιστευόταν στις δυνάμεις της.

Στις αρχές του 2021 καταπιάστηκε με τη αρχειοθέτηση και βιβλιοδέτηση όλων των παλιών εφημερίδων που υπήρχαν σκόρπιες στον Σύλλογο, ένα έργο που δυστυχώς δεν κατάφερε να το ολοκληρώσει καθώς στις 2 Νοέμβρη 2021 και σε ηλικία 74 ετών έφυγε απρόοπτα από την πανδημία του Covid 19 για το μεγάλο του ταξίδι αφήνοντας πίσω του μια τεράστια παρακαταθήκη. Ευτυχώς λίγους μήνες πριν, πρόλαβα να τον δω, όταν επισκέφθηκε την οικογένειά μου και τους συγγενείς του στην Εορδαία που δεν είχε γνωρίσει ποτέ, μαζί με τη σύζυγό του και μου έδωσε πληροφορίες για την ζωή του στην Τσεχία ως τέκνο προσφύγων και την αντιμετώπιση που είχε εδώ στην Ελλάδα, θυμίζοντάς μου πάντα το ποντιακό τραγούδι: «Σα ξένα είμαι Έλληνας και σην Ελλάδα ξένος». Το δώρο του, ένα έργο ζωγραφικής δικό του, είναι μεγάλης σημασίας για μένα. Το φυλάω σαν κόρη οφθαλμού. Οι αναμνήσεις μου στο κάλεσμα του μέσω του Συλλόγου Γερακαριού για τη διάσωση της παράδοσής μας είναι αξέχαστες. Μ΄ έκανε να αγαπήσω εκείνο το μέρος και τους κατοίκους του, οι οποίοι σύσσωμοι ως μία γροθιά στήριξαν την προσπάθειά του Συλλόγου τους.

Για τον θείο μου Στάθη Κοκκίδη ομολογουμένως η ζωή του ήταν ένας μεγάλος αγώνας για την πατρίδα του, ένας αγώνας που έμεινε ατερμάτιστος. Ήθελε να κάνει ακόμη και να προσφέρει πολλά πράγματα στον πολιτισμό της χώρας από την οποία κατάγονταν. Τα τελευταία του λόγια λένε ότι ήταν: «Πόσα πράγματα πόσα ιστορικά γεγονότα έγιναν στην πατρίδα μου κι εγώ δεν ήμουν εδώ, έλειπα, δεν ήξερα τίποτε!».

Αντίο για πάντα θείε μου Στάθη Κοκκίδη. Το όνομα και το έργο σου ας μείνει στην αιωνιότητα ως φόρος τιμής και σεβασμού στη μνήμη σου.

 

Η ανεψιά σου

Παρθένα Τσοκτουρίδου (Κουρτίδου), το γένος Ακριτίδη Αντώνιου

 

 

(Πηγή-Πληροφορίες για το Βιογραφικό Σημείωμα του Στάθη Κοκκίδη πάρθηκαν από το Λεύκωμα του Συλλόγου Γερακαριού)