Ο αρχαίος ελληνισμός στο Νεμρούντ Νταγ στους παράξενους θρόνους υπεράνω του Ευφράτη (της Παρθένας Τσοκτουρίδου)

Όχι μακριά από την Καππαδοκία της Τουρκίας και τα σύνορα της Συρίας, ενδιαφέρουσα περιοχή, παρά τις όχθες του λαμπυρίζοντα Ευφράτη, ανάγεται στον αρχαίο ελληνισμό, το Νεμρούντ Νταγ, το οποίο ήταν ένα από τα πολυσύχναστα σταυροδρόμια της ιστορίας. Από εκεί πέρασαν οι Μύριοι του Ξενοφώντα, ο Άγιος Παύλος και οι φανατικοί Σταυροφόροι του 11ου αιώνα.

Με τη μορφή απολιθωμένων θεών και βασιλέων που παρακολουθούν επί αιώνες με τα νεκρά τους βλέμματα τον ποταμό, οι φρουροί του τάφου του βασιλιά Αντιόχου της Κομαγηνής, του τελευταίου εκπρόσωπου του δύοντος ελληνικού πολιτισμού της Ασίας, αποτελούν τον «τεχνητό Όλυμπο» για το καταφύγιο των Ολύμπιων θεών, όπως, του Δία, του Απόλλωνα, του Ηρακλή κ.α.

Ανάμεσα στ' αγάλματα τους, ο Αντίοχος τοποθέτησε τ' αγάλματα των προγόνων του, ηρώων και συμπολεμιστών του, από τη μορφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου έως κι εκείνες των Πτολεμαίων ή Σελευκιδών, σ' ένα τεράστιο μνημείο, το τελευταίο επιβλητικό δείγμα της Ελληνικής επικράτειας στην Ανατολή.

Επίσης, αγάλματα αετών και λεόντων της δυναστείας των Μακεδόνων και των Σελευκιδών ανασύρθηκαν από το έδαφος σε αρχαιολογικές ανασκαφές, όπως το «Ωροσκόπιο του Λέοντος», στο οποίο παριστάνονται διακοσμημένα αστέρια, ημισέληνος και άλλα αστρονομικά σύμβολα. Σε επιγραφές, επεξηγούνται ότι τρία από τ' αστέρια παριστάνουν τους πλανήτες Δία, Άρη και Ερμή. Η διάταξη των υπόλοιπων αστεριών θυμίζει το σχήμα του αστερισμού του Λέοντος.

Το μαυσωλείο του Αντίοχου αποδεικνύει ότι οι Σελευκίδες παρέμειναν πιστοί στην πολιτική του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος προσπαθούσε να συγκεράσει τις Ελληνικές και τις ντόπιες παραδόσεις των λαών που είχε κατακτήσει.

Εκτός από τις μορφές του Ελληνικού πάνθεου στην ανατολική εξέδρα του μνημείου αποκαλύφθηκε προτομή του βασιλιά Δαρείου του Μεγάλου, που συμπεριλήφθηκε στην πινακοθήκη αυτή των θεοποιημένων προγόνων του Έλληνα βασιλιά της μακρινής αυτής βάρβαρης χώρας, ασφαλώς για να κολακευτεί το φυλετικό αίσθημα των ντόπιων.

Παράδειγμα του συγκερασμού αποτελεί η ανάγλυφη παράσταση του Αντίοχου, ο οποίος φέρει Περσική τιάρα ενώπιον του θεού Απόλλωνα-Μίθρα με φρυγικό σκούφο. Ο θεός κι ο βασιλιάς φορούν στο ανάγλυφο αυτό τα ίδια ενδύματα για να συμβολιστεί το ισόθεο του μονάρχου.